Udruženje građana

Zebrnjak – Kumanovo

Spomenik sa kosturnicom u kojoj počivaju srpski vojnici stradali u bici kod Kumanova 1912. godine. Svečano su ga osvetili mitropolit skopski Josif, episkop niški Jovan i i episkop raško-prizrenski Serafim 31. oktobra 1937. godine, na 25. godišnjicu srpske pobede. Izgrađen je na brdu Zebrnjak, najvišoj tački kumanovskog bojišta i finansirana je od strane dobrovoljnih priloga preživelih boraca iz Kumanovske bitke. Delo je Momira Korunovića (1883-1969) začetnika savremenog srpsko-vizantijskog stila, koji je jedini arhitektonski originalni stil koji je nastao na ovim prostorima. Građen je od najtvrđeg bazalta i armiranog betona. Imao je oblik kule-obeliska visine 48,5 metara. Bio je to ubedljivo najviši spomenik ne samo na teritoriji Kraljevine Jugoslavije, već i čitavog Balkanskog poluostrva. Prilikom osvećenja u kosturnicu su položeni posmrtni ostaci oko četiri stotine stradalih pripadnika srpske vojske koji su do tada bili čuvani u obližnjem srednjovekovnom manastiru Svetog Đorđa u Starom Nagoričinu. Obelisk ovog spomenika minirala je bugarska vojska u maju 1942. godine. Stepen njegove očuvanosti je danas veoma loš.