Grabovac (Grábóc)

Manastir Grabovac, vlasništvo Eparhije budimske

Manastirsku crkvu od kamena posvećenu Svetom Petru i Pavlu i manji konak podigli su monasi manastira Dragovića iz Dalmacije još 1587. godine. Monah Simeon iz ovog bratstva bio je na hadžiluku i u manastir je doneo deo moštiju Svete Velikomučenice Varvare (koji se čuvaju u ćivotu ispred ikonostasa). Crkva i konak su srušeni u vreme Rakocijeve bune 1703. godine. Sadašnja monumentalna manastirska crkva podignuta je 1736. godine, najvećim delom zahvaljujući ktitorstvu Vasilija Dimitrijevića, episkopa Budimskog. Do 1761. godine bio je sazidan i zvonik. Crkva je obnavljana u drugoj polovini 18. i u 19. veku. Ikonostas barokno–klasicističke dekoracije kao i ikone oslikao je srpski majstor Vasilije Ostojić (1720-1791). Sve ikone preslikane su u drugoj polovini 19. veka. Bogata manastirska biblioteka, sa većim brojem rukopisnih knjiga, manastirska arhiva, kulturno–utilitarni predmeti primenjeno umetničke izrade kao i veći broj ikona van bogoslužbene upotrebe – preneti su svojevremeno u Sentandreju. Od trajne vlage bili su veoma oštećeni crkveni zidovi i ikonostas. Konzervatorske radove je svojevremeno otpočeo Državni zavod za zaštitu spomenika kulture Mađarske. U međuvremenu su završeni i konzervatorski radovi zidnog živopisa. Manastir je krajem 20. veka pretvoren u ženski.